Από τη στήλη της Α. Φραγκουδάκη στα σημερινά ΝΕΑ
# Επανεμφανίστηκε πρόσφατα η συστηματική κατάχρηση από ορισμένες πολιτικές ομάδες των λέξεων «έθνος», «παράδοση», «πατρίδα» και συνωνύμων. Είναι φαινόμενο συνηθισμένο σε περιόδους κοινωνικών κρίσεων και γενικά περιόδους μεταβατικές που εγκυμονούν αλλαγές. Οφείλεται στην ιστορία, που έχει για αιώνες αποδώσει σε αυτές τις λέξεις ηθική διάσταση και συναισθηματικό βάρος τόσο μεγάλα, ώστε από σημασίες έχουν γίνει αξίες με τη μορφή ταμπού.
# Η κατάχρηση αξιοποιεί τη δύναμη των λέξεων ταμπού, κάνοντας διάκριση ανάμεσα στον πατριωτισμό και την πολιτική. Οι λέξεις γίνονται νοηματικές παγίδες. Αρκεί να εκφωνηθούν και το πολιτικό μήνυμα παύει να χρειάζεται λογική, αιτιολόγηση και τεκμηρίωση. Η πολιτική θέση για την πατρίδα μεταμφιέζεται σαν να μην είναι πολιτική. Και εμποδίζει τους δέκτες να κρίνουν το μήνυμα.
# Η πολιτική ονομάζεται «σωτηρία» του έθνους ή της πατρίδας. Οι λέξεις ταμπού παραμερίζουν τη λογική. Ο δέκτης παγιδεύεται. Δεν μπορεί π.χ. να ρωτήσει «γιατί;» χωρίς να πράττει ιεροσυλία απέναντι στο αυταπόδεικτο «πρέπει» να σωθεί «το έθνος». Δεν μπορεί να ρωτήσει πού είναι ο κίνδυνος, χωρίς αυτόματα να γίνεται ο ίδιος αυταπόδεικτα «προδότης» αφού δεν τον βλέπει και άρα μέρος του αυταπόδεικτου κινδύνου.
# Το γιγάντιο αξιολογικό βάρος των λέξεων ταμπού επιτρέπει στον πομπό του δημόσιου λόγου να αυτοπροβάλλεται «σωτήρας», χωρίς να χρειάζεται να τεκμηριώσει το δικαίωμα να οικειοποιείται το ρόλο του σωτήρα, ούτε την ανάγκη της σωτηρίας, ούτε τον κίνδυνο που επικαλείται. Γι΄ αυτό το λόγο την παραβίαση της νομιμότητας και την αρπαγή της εξουσίας με τη βία των όπλων όλοι οι δικτάτορες στην ιστορία την ονομάσαν «σωτηρία του έθνους».
# Οι νέοι που διαπαιδαγωγούνται με τις λέξεις «έθνος/ πατρίδα» σαν να είναι λέξεις μαγικές και όχι σημασίες με νόημα πολιτικό, γίνονται εύκολα θύματα των όποιων πολιτικών επιδιώκουν να αποχτήσουν συναίνεση και δύναμη ενάντια στη λογική και την κρίση των οπαδών. Δεν μπορούν να ρωτήσουν «γιατί;», δεν είναι ικανοί να κρίνουν τι επιδιώκουν οι αυτόκλητοι «πατριώτες» που τους καλούν, και κυρίως δεν μπορούν να κατανοήσουν τις συνέπειες της πολιτικής που ονομάζουν «πατριωτισμό».
Για τη μεταφορά
ΜΟΝΑ - ΖΥΓΑ
(Προέλευση της εικόνας)
# Επανεμφανίστηκε πρόσφατα η συστηματική κατάχρηση από ορισμένες πολιτικές ομάδες των λέξεων «έθνος», «παράδοση», «πατρίδα» και συνωνύμων. Είναι φαινόμενο συνηθισμένο σε περιόδους κοινωνικών κρίσεων και γενικά περιόδους μεταβατικές που εγκυμονούν αλλαγές. Οφείλεται στην ιστορία, που έχει για αιώνες αποδώσει σε αυτές τις λέξεις ηθική διάσταση και συναισθηματικό βάρος τόσο μεγάλα, ώστε από σημασίες έχουν γίνει αξίες με τη μορφή ταμπού.
# Η κατάχρηση αξιοποιεί τη δύναμη των λέξεων ταμπού, κάνοντας διάκριση ανάμεσα στον πατριωτισμό και την πολιτική. Οι λέξεις γίνονται νοηματικές παγίδες. Αρκεί να εκφωνηθούν και το πολιτικό μήνυμα παύει να χρειάζεται λογική, αιτιολόγηση και τεκμηρίωση. Η πολιτική θέση για την πατρίδα μεταμφιέζεται σαν να μην είναι πολιτική. Και εμποδίζει τους δέκτες να κρίνουν το μήνυμα.
# Η πολιτική ονομάζεται «σωτηρία» του έθνους ή της πατρίδας. Οι λέξεις ταμπού παραμερίζουν τη λογική. Ο δέκτης παγιδεύεται. Δεν μπορεί π.χ. να ρωτήσει «γιατί;» χωρίς να πράττει ιεροσυλία απέναντι στο αυταπόδεικτο «πρέπει» να σωθεί «το έθνος». Δεν μπορεί να ρωτήσει πού είναι ο κίνδυνος, χωρίς αυτόματα να γίνεται ο ίδιος αυταπόδεικτα «προδότης» αφού δεν τον βλέπει και άρα μέρος του αυταπόδεικτου κινδύνου.
# Το γιγάντιο αξιολογικό βάρος των λέξεων ταμπού επιτρέπει στον πομπό του δημόσιου λόγου να αυτοπροβάλλεται «σωτήρας», χωρίς να χρειάζεται να τεκμηριώσει το δικαίωμα να οικειοποιείται το ρόλο του σωτήρα, ούτε την ανάγκη της σωτηρίας, ούτε τον κίνδυνο που επικαλείται. Γι΄ αυτό το λόγο την παραβίαση της νομιμότητας και την αρπαγή της εξουσίας με τη βία των όπλων όλοι οι δικτάτορες στην ιστορία την ονομάσαν «σωτηρία του έθνους».
# Οι νέοι που διαπαιδαγωγούνται με τις λέξεις «έθνος/ πατρίδα» σαν να είναι λέξεις μαγικές και όχι σημασίες με νόημα πολιτικό, γίνονται εύκολα θύματα των όποιων πολιτικών επιδιώκουν να αποχτήσουν συναίνεση και δύναμη ενάντια στη λογική και την κρίση των οπαδών. Δεν μπορούν να ρωτήσουν «γιατί;», δεν είναι ικανοί να κρίνουν τι επιδιώκουν οι αυτόκλητοι «πατριώτες» που τους καλούν, και κυρίως δεν μπορούν να κατανοήσουν τις συνέπειες της πολιτικής που ονομάζουν «πατριωτισμό».
Για τη μεταφορά
ΜΟΝΑ - ΖΥΓΑ
(Προέλευση της εικόνας)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου