Χτυπήματα

Από τα χθεσινά ΝΕΑ:

"Η προβολή της ταινίας «Τα 400 χτυπήματα» στο Φεστιβάλ Καννών πριν από πενήντα χρόνια, για την ακρίβεια στις 4 Μαΐου 1959, αποτέλεσε αληθινό θρίαμβο. Στην έξοδο της αίθουσας ο κόσμος πήρε τον νεαρό ηθοποιό ΖανΠιερ Λεό στα χέρια. Τα μεγάλα γαλλικά περιοδικά μιλούσαν για «παιδιά θαύματα» («Ρaris Μatch») και για «αναγέννηση του γαλλικού σινεμά» («Εlle»). Είναι η αφετηρία της λεγόμενης nouvelle vague (νέο κύμα), όρος πάντως που εισήχθη αρκετά αργότερα, το 1957, σε άρθρο του Φρανσουά Ζιρού στο «L΄ Εxpress».

Ο σκηνοθέτης, ο Φρανσουά Τριφό, είχε μόλις εμπλακεί σε μια οικογενειακή διένεξη άνευ προηγουμένου, που τον οδήγησε μόλις ένα μήνα μετά τις Κάννες να υπογράψει άρθρο στο περιοδικό «Αrts», στο οποίο διέψευδε ότι είχε γυρίσει μια αυτοβιογραφική ταινία.

«Δεν έγραψα τη βιογραφία μου σε 400 χτυπήματα», είχε πει.
Η στροφή αυτή, παρότι έως τότε δεν είχε κρύψει ότι είχε εμπνευστεί την ταινία από την παιδική του ηλικία, έγινε λόγω των αφόρητων οικογενειακών πιέσεων, όπως αποκάλυψε πολύ αργότερα στη βιογραφία του. Κι ας είχε υποστεί ο ίδιος την εμπειρία της κράτησης στο Κέντρο Παρατήρησης Ανηλίκων στο Βιλζουίφ. Κι ας είχε αντλήσει και από το προφίλ του καλύτερού του φίλου, τότε, του Ρομπέρ Λασνέ. Η οικογένεια είχε, βέβαια, και αυτή τα δίκια της. Είχε περιγραφεί με τόσο μελανά χρώματα στην ταινία, που ο Τύπος την εξευτέλισε εντελώς.

Μιλούσε για «ένα παιδί που δεν αγαπήθηκε», που «κλείστηκε στον εαυτό του», τον πατέρα τον χαρακτήριζαν «αρκετά δειλό», τη μητέρα «πονηρή πουτανίτσα».

Ο εν λόγω πατέρας, ο Ρολάν Τριφό, δεν ήταν πάντως ο βιολογικός πατέρας του Φρανσουά. Είχε αναγνωρίσει το παιδί πριν ακόμη παντρευτεί τη μητέρα του, τη Ζανίν ντε Μονφεράν. Ένας θείος του Φρανσουά έγραψε: «Πνευματικά, αυτό το παπάρι ο Φρανσουά είναι ακόμη ένας έφηβος. Αν νομίζει ότι μπορεί να αλλάξει περιβάλλον φτύνοντας στις ρίζες του, είναι γελασμένος».

Πιο πληγωμένος ήταν βέβαια ο «νόμιμος» πατέρας, ο Ρολάν. Έγραψε στον Φρανσουά ζητώντας του να έρθει να μιλήσουν: «Θα ξαναδείς αναμφίβολα με συγκίνηση τη μίζερη κατοικία στην οποία οι γονείς σου σε "κακομεταχειρίστηκαν". Γονείς τόσο άσχετοι που σου επέτρεψαν να γίνεις, αργότερα, ένας δοξασμένος μάρτυρας». Και προσέθεσε στον φάκελο μια φωτογραφία του γιου του από τα γυρίσματα, με τη λεζάντα: «Πορτρέτο ενός αυθεντικού καθάρματος».

«Ήξερα ότι θα προκαλούσα πόνο»
Ο Φρανσουά Τρυφό, παρότι χαρακτήρισε ορισμένα από αυτά που γράφτηκαν στον Τύπο ως απλοποιημένα και χοντροκομμένα και κάποιες δηλώσεις του παραποιημένες, δεν χαρίστηκε επί της ουσίας στον πατέρα του. «Παρά το δυσάρεστο συναίσθημα να βλέπεις τυπωμένο έναν κάποιο αριθμό από ανοησίες, δεν μετανιώνω καθόλου που γύρισα την ταινία. Ήξερα καλά ότι θα σας προκαλούσα πόνο, αλλά μου ήταν αδιάφορο, αφού μετά τον θάνατο του Μπαζέν (σ.σ. Αντρέ Μπαζέν, κριτικός και μέντορας του Φρανσουά) δεν είχα πια γονείς».

Προσθέτει μάλιστα: «Θα είχα γυρίσει το πιο τρομακτικό φιλμ του κόσμου αν είχα περιγράψει όλα όσα πέρασα μεταξύ 1943 και1948, τις σχέσεις μου με τη μαμά και με εσένα». Και θυμάται ότι του στερούσαν τις σοκολάτες, ότι ήταν το μόνο παιδί στο σχολείο που δεν είχε κολατσιό, ότι η μητέρα του του έριχνε κλοτσιές, ότι ντρεπόταν κάθε φορά που υπήρχε ιατρική εξέταση στο σχολείο λόγω της κατάστασης στην οποία βρίσκονταν οι κάλτσες του... "

Για την αντιγραφή

ΜΟΝΑ - ΖΥΓΑ

(Προέλευση της εικόνας)