Εφιάλτες

Από τα σημερινά ΝΕΑ:

«Δεν υπάρχει ούτε μία υπόθεση -ούτε μία - στην οποία να είναι σαφές ότι κάποιος εκτελέστηκε για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε», έχει δηλώσει ο Άντονιν Σκάλια, ένας από τους εννέα δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Τον Φεβρουάριο του 2004, ο Κάμερον Τοντ Ουίλινγκχαμ θανατώθηκε από την Πολιτεία του Τέξας για τον εμπρησμό και φόνο των τριών νεαρών θυγατέρων του. Τα τρία κορίτσια είχαν παγιδευτεί όταν το σπίτι τους έγινε παρανάλωμα του πυρός, δύο ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 1991. Δύο εβδομάδες αργότερα, ο Ουίλινγκχαμ, άνεργος μηχανικός αυτοκινήτων, συνελήφθη και κατηγορήθηκε ότι είχε βάλει εσκεμμένα τη φωτιά. Η δίκη του είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας δίκης όπου ο κατηγορούμενος είναι φτωχός: κακούς, διορισμένους από το κράτος συνηγόρους, αμφίβολα ιατροδικαστικά στοιχεία από δύο «ειδικούς» που όμως ουδέποτε αμφισβητήθηκαν, και την κατάθεση από ένα «καρφί» των φυλακών που ισχυρίστηκε ότι ο Ουίλινγκχαμ ομολόγησε το έγκλημα σε ανύποπτη στιγμή ενώ περίμενε να δικαστεί. Η δίκη του διήρκεσε μόνο δύο ημέρες και οι ένορκοι χρειάστηκαν μόλις μία ώρα για να τον κρίνουν ένοχο.

Διαμαρτυρόταν. Έπειτα από πολλές προσφυγές χωρίς αποτέλεσμα- η τελευταία έγινε στο Συμβούλιο Χαρίτων και Αναστολών του Τέξας, το οποίο δεν μπήκε καν στον κόπο να εξετάσει μια έκθεση του κορυφαίου ερευνητή εμπρησμών στις ΗΠΑ του δρος Τζέραλντ Χερστ, ο οποίος κατέληγε στο συμπέρασμα πως η πυρκαγιά ήταν τυχαία-, ο Ουίλινγκχαμ εκτελέστηκε με θανατηφόρο ένεση στη φυλακή του Χάντσβιλ. Μέχρι το τέλος, δεμένος στο φορείο στην αίθουσα εκτελέσεων, φώναζε, διαμαρτυρόταν ότι ήταν αθώος.

Έκτοτε, η υπόθεση αυτή έγινε το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των πολέμιων της θανατικής ποινής. Το Δεκέμβριο του 2004, η εφημερίδα «Τhe Chicago Τribune» δημοσίευσε ένα μακροσκελές άρθρο που αμφισβητούσε τις καταθέσεις των ερευνητών της πυρκαγιάς στη δίκη του 1992. Αργότερα το CΝΝ έκανε ένα ρεπορτάζ προς την ίδια κατεύθυνση, ενώ τρεις διαφορετικές εκθέσεις ανεξάρτητων ειδικών κατέληξαν σε παρόμοια συμπεράσματα.

Όμως αυτό τον μήνα ήρθε το πιο συντριπτικό πλήγμα: το περιοδικό «Τhe Νew Υorker» δημοσίευσε άρθρο 16.000 λέξεων το οποίο ισοπέδωσε ολόκληρη την υπόθεση εναντίον του Ουίλινγκχαμ. Αποδείχθηκε πως το «καρφί» ήταν ένας ναρκομανής μικροκακοποιός που αργότερα αναίρεσε αυτά που είχε καταθέσει. «Έχει παρέλθει το διάστημα παραγραφής για ψευδομαρτυρία, έτσι δεν είναι;» ρώτησε τον δημοσιογράφο του περιοδικού, τον Ντέιβιντ Γκραν.

Η μπίρα και τα παιδιά. Επισημαίνει επίσης ότι ουδέποτε αποδείχθηκε ότι παρουσιάστηκε κάποιο αξιόπιστο κίνητρο για το έγκλημα. Ο Ουίλινγκχαμ δεν ήταν άγιος. Έπινε, είχε δεσμούς και ήταν βίαιος. Στη δίκη, οι εισαγγελείς είπαν ότι σκότωσε τα παιδιά του «επειδή έμπαιναν στη μέση ανάμεσα σ΄ αυτόν και την μπίρα του». Η γυναίκα του Στέισι είχε πει ωστόσο ότι δεν είχε συμβεί τίποτε ασυνήθιστο πριν από την πυρκαγιά και ότι ενώ ο σύζυγός της την κακομεταχειριζόταν κατά καιρούς, ουδέποτε είχε κακομεταχειριστεί τα παιδιά: «Ίσα ίσα, τα κακομάθαινε», σχολίασε.

Όμως το σημαντικότερο στοιχείο στο άρθρο του Γκραν είναι ότι απορρίπτει την υπόθεση του εμπρησμού.

Ο δρ. Χερστ, ο κορυφαίος ερευνητής στο θέμα, είχε καταδείξει στην έκθεσή του, ήδη από το 2004, ότι ούτε μία από τις 20 δήθεν ενδείξεις εμπρησμού που αναφέρθηκαν στη δίκη δεν μπορούσε να αντέξει σε σοβαρή επιστημονική εξέταση. Η θεωρία, για παράδειγμα, ότι η πυρκαγιά είχε ξεσπάσει ταυτόχρονα σε τρία σημεία· ή ότι η διαδρομή της φωτιάς ήταν τόσο «παράξενη» που σίγουρα είχε χρησιμοποιηθεί υγρό επιταχυντικό· ή ότι ο Ουίλινγκχαμ δεν θα είχε προλάβει να βγει από το σπίτι χωρίς σοβαρά εγκαύματα στα γυμνά του πόδια αν ήταν αθώος- όλες καταρρίφθηκαν. Ακόμη και ο Κρεγκ Μπέιλερ, ο ειδικός στις πυρκαγιές εμπειρογνώμονας που προσελήφθη από την Πολιτεία του Τέξας, έγραψε ότι οι αρχικοί ερευνητές βασίστηκαν σε μεθόδους «που χαρακτηρίζουν μυστικιστές ή μέντιουμ». Με άλλα λόγια, ο Ουίλινγκχαμ έπεσε θύμα της ψευδοεπιστήμης, που είναι η πληγή των αμερικανικών δικαστηρίων.

Από απελπισμένος έγινε... αδιάφορος
Η πυρκαγιά ξέσπασε το πρωί της 23ης Δεκεμβρίου, το 1991. Ο Ουίλινγκχαμ ξύπνησε από τις φωνές της Άμπερ, της δίχρονης κόρης του. Στο σπίτι βρίσκονταν επίσης και τα δίδυμα μωρά του, η Κάρμον και η Κάμερον. Η οικογένεια ήταν φτωχή και η σύζυγος του Ουίλινγκχαμ, η Στέισι, είχε βγει να πάρει ένα έλατο για τα παιδιά από τον Στρατό Σωτηρίας. Ο Ουίλινγκχαμ είπε πως προσπάθησε να σώσει τα παιδιά του αλλά ο καπνός και οι φλόγες δεν τον άφησαν. Κάποια στιγμή άρπαξαν φωτιά τα μαλλιά του. Τα παράθυρα στο παιδικό δωμάτιο εξερράγησαν και οι φλόγες πήδησαν έξω. Οι πυροσβέστες αναγκάστηκαν να ακινητοποιήσουν τον Ουίλινγκχαμ και τελικά να του περάσουν χειροπέδες καθώς ήθελε να χιμήξει ξανά μέσα. Στις αρχικές τους καταθέσεις, οι γείτονες επιβεβαίωσαν πως ούρλιαζε απελπισμένος, «τα μωρά μου καίγονται». Όταν όμως θεωρήθηκε επισήμως ύποπτος, οι καταθέσεις άρχισαν να αλλάζουν. Από «απελπισμένος» ο Ουίλινγκχαμ έγινε «αδιάφορος» και «αλλόκοτος». «Το μυαλό δεν είναι μια παθητική μηχανή», εξήγησε ο Ιτιόλ Ντρορ, ειδικός ψυχολόγος, στον «Νew Υorker». «Άπαξ και πιστέψεις σε κάτι, άπαξ και περιμένεις κάτι, αυτό αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο εκλαμβάνεις και θυμάσαι τις πληροφορίες».

Για τη μεταφορά
ΜΟΝΑ - ΖΥΓΑ