Μεγάλες κουβέντες

Ενώ η φινλανδική κυβέρνηση έσπευσε (μετά από το φόνο 8 ανθρώπων από τον Πέκα Αουβινεν και την αυτοκτονία του) να ανακοινώσει πως θα ανεβάσει (από τα 15, που είναι σήμερα, στα 18) την ελάχιστη ηλικία απόκτησης άδειας οπλοφορίας κι ενώ οι συγγενείς και φίλοι των νεκρών δεν έχουν ακόμη πολυκαταλάβει, τί έγινε, μια μεγάλη κουβέντα έχει ανοίξει για το διαδίκτυο.

Μία μόλις ημέρα μετά το συμβάν το YouTube εντόπισε το λογαριασμό του 18χρονου δράστη, τον οποίο κι "εξαφάνισε" μαζί με τα βίντεο που περιλάμβανε. Κατά τους Τάϊμς της Νέας Υόρκης λίγες ώρες πριν από το φονικό ο Αουβινεν "ανέβασε" ένα αποκαλυπτικό για τα "σχέδιά" του βίντεο. Ανάλογης σημασίας ήταν κατά τις αρχές και τα υπόλοιπα 88 βίντεο, που έριχναν φως στο ταραγμένο μυαλό και το "πιστεύω" του.

Σύμφωνα με αναφορές πολλά από τα βίντεο του νεαρού φινλανδού ήταν βίαια κι έβριθαν από τις ανοησίες περί υπεροχής της λευκής φυλής και άλλες φιλοναζιστικές ιδέες. 300 άτομα είχαν εγγραφεί συνδρομητές στο λογαριασμό του παράφρονα Πέκα και μέσω Rss ειδοποιούνταν αυτόματα για κάθε νέα καταχώρισή του. "Αγαπημένο" υλικό της ομάδας ήταν συρραφή ναζιστικών φιλμ, αναφορές σε ασυναρτησίες του Τίμοθι ΜακΒί (γνωστού ως "Οklahoma city bomber"), αντισημιτικά συνθήματα κι άλλα παρόμοια. Μυαλά μολυσμένα με αηδίες για "υπεροχή της λευκής φυλής, λευκούς προφήτες, λευκή περηφάνια" και μπολιασμένα με πολύ φόβο ώστε -εκτός των άλλων- να ανεβάζουν βίντεο με (το φαντεζί) τίτλο "Πολυπολιτισμικός Εφιάλτης".

Η διαγραφή από το YouTube του λογαριασμού του Αουβινεν και της βιντεοθήκης του βρήκε αντίθετους όσους πιστεύουν, πως δεν χωράει "λογοκρισία" στο YouTube και οι χρήστες του πρέπει μόνοι τους "να αποφασίζουν" για τα ζητήματα αυτά. Εκπρόσωπος της άποψης αυτής η Σόνια Μπάουμερ, μεταπτυχιακή ερευνήτρια στο Μπέρκλεϊ, αναρωτιέται, πώς θα καταλάβει το κοινό τί οδήγησε το φινλανδό αυτόχειρα στο θάνατο, αν δεν μπορεί να δει και να εξετάσει τα βίντεο; Το κοινό και θέλει και δικαιούται να μάθει, καταλήγει η Μπάουμερ.

Πιό "ρεαλιστική" η άποψη που εκφράζει ο Τζον Πάλφρι, διευθυντής του κέντρου για το ίντερνετ και την κοινωνία της νομικής σχολής του Χάρβαρντ, που θεωρεί πως η οριοθέτηση αυτή ξεπερνά τις δυνατότητες οποιασδήποτε κοινότητας χρηστών. Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν σήμερα μετατρέψει το ίντερνετ -μεταξύ άλλων και- σε τηλεόραση. Ο καθένας μπορεί να θέσει δικά του βίντεο στη διάθεση εκατομμυρίων περίεργων χρηστών, όπως και να χαζεύει με τις ώρες βίντεο άλλων. Ενώ όμως τα της τηλεόρασης ρυθμίζονται (από ομοσπονδιακή αρχή -το FCC) το ίντερνετ δεν διαθέτει κάτι αντίστοιχο. Ετσι το YouTube, αλλά και το πιό "απόμακρο" blog, πρέπει μόνα τους να αποφασίζουν, τί θα δημοσιεύουν και τί όχι. Αλήθεια είναι, πως η θέση κάθε site φαίνεται δύσκολη ("no win", κατά Τάϊμς της Νέας Υόρκης): Αν "κατεβάζει" τέτοια βίντεο θα κατηγορείται για "λογοκρισία" (παρόλο που λογοκρισία ιστορικά ασκούν οι δημόσιες αρχές), αν τα αφήνει θα του προσάπτουν αναισθησία και διάθεση για "κιτρινισμό".

Είναι, όμως, πράγματι τόσο αδυσώπητο το δίλημμα, τόσο υπαρκτό και βαθύ το αδιέξοδο; Το YouTube ζητάει από τους χρήστες του να αποδεχθούν τους όρους χρήσης των υπηρεσιών του. Ανάμεσα στους όρους αυτούς περιλαμβάνεται και ο 7-Β που προβλέπει δυνατότητα του site να αποφασίζει ελεύθερα, άν το υλικό που διοχετεύουν οι χρήστες του είναι κατάλληλο και σύμφωνο με τους όρους χρήσης και το νόμο, όπως ότι δεν περιέχει ενδεικτικά πορνογραφικό, "άσεμνο" και εν γένει δυσφημιστικό - συκοφαντικό υλικό. Ετσι, αν κριθεί ότι βίντεο και υλικό εντάσσονται στις κατηγορίες αυτές, αποφασίζεται το "κατέβασμά" τους χωρίς αντιρρήσεις περί "λογοκρισίας". Το ίδιο εύκολα (αφού είναι ενδεικτική η αναφορά των παραπάνω παραβάσεων) θα μπορούσε να "κατεβάσει" και υλικό που περιέχει βία, ναζιστικές και ρατσιστικές ιδέες. Αν, μάλιστα, δεν ήθελε να βασισθεί σε ερμηνείες (για το αν δικαιούται να κατεβάζει τέτοια βίντεο), θα μπορούσε εύκολα να προσθέσει στην έτσι κι αλλιώς ενδεικτική απαρίθμηση του 7.Β τη βία και το ρατσισμό.

Το κενό μιας αρχής για το ίντερνετ, ανάλογης του FCC, η θέσπιση της οποίας μπορεί εύκολα και εν πολλοίς δικαιολογημένα να προκαλέσει αντιδράσεις για τις παρενέργειές της, εύκολα καλύπτεται από το κάθε "crowd source internet site". Κάτι τέτοιο, όμως, εκτιμάται πως μάλλον θα απέτρεπε αρκετό κόσμο να εγγραφεί και να κάνει χρήση των υπηρεσιών, καταφέρνοντας κάποιο -μικρό έστω- πλήγμα στη μαζικότητά του.

(Η εικόνα έχει ληφθεί από εδώ).